Grupo de Capoeira Angola Zimba
  • início
  • questões da capoeira
    • Mestres >
      • os velhos guardioes
      • Mestre Boca do Rio
    • jogo da capoeira
    • palestras
    • mulheres na capoeira
    • fotos diversas
    • instrumentos
    • origem da capoeira
  • povo de santo
  • Grupo Zimba
    • sobre o grupo
    • Cartazes
    • Videos de jogos
    • projeto Mulequetu
  • nucleos do grupo
    • Salvador
    • Curitiba
    • Porto Alegre
    • Warszawa
    • Paris
    • Teresina
    • Xalapa
  • Samba de roda

Entrevista do mestre Boca do Rio Jornal Correio Galego de Espanha

13/12/2010

Comentários

 
Picture
A entrevista foi concedida na lingua Gallega de Santiago De Compostela Galicia.
Boca do Rio imparte clases de capoeira no Centro socio Cultural do Ensanche, en Compostela


Saber escoitar, e entender, o outro. Ter as portas abertas a todas as posibilidades. Darlle unha "esquivada" á vida. Loitar, estudar e vivir "aínda que sexas pobre e negro". Son algunhas das cousas que o mestre Boca do Rio atopou na capoeira cando empezou a practicala aos doce anos en Brasil. Vive dende hai tres anos en Compostela. Imparte clases de Capoeira Angola no local social da Almáciga, na Gentalha do Pichel e no Centro Cultural do Ensanche. Nas súas viaxes por Europa e América fala de Santiago como unha cidade "super católica" e que paga a pena visitar. Asegura que deberiamos comprender, querer e "gardar" a sabedoría das persoas vellas. El é serio, educado, respectuoso. Quere promover intercambios culturais entre Brasil -coas súas cidades ruidosas- e Galicia -o país do silencio.

De onde vén o teu nome e apelido?
Cando eu estaba no Brasil, estudaba e ía todos os días a clases de capoeira pero polas necesidades da vida non puiden ir todos os días e comecei a faltar, e ía só os sábados e os domingos. O mestre dicía: "Onde estará o rapaz do barrio da Boca do Rio?". A xente empezou a chamarme polo nome do meu barrio e a min non me gustaba. Para min era un apelido moi feo. Até que me acostumei a el e hoxe non sei vivir sen ese nome. Se me chaman polo meu verdadeiro nome, que é Marcelo, xa me resulta estraño. Só a miña familia me chama Marcelo. Levo 29 anos practicando capoeira.

Como eran os lugares da túa infancia? Que significado emotivo teñen para ti?
O Barrio Boca do Rio é un barrio común e como calquera outro. Gústame porque está cerca da praia, ten río e hai moito espazo verde como en Santiago. Era un barrio moi quieto, silencioso. A miña infancia foi complicada porque eu era fillo dunha muller que estaba soa, traballou e criou seis fillos. Eu era o irmán do medio e coidei dos meus irmans menores. Miña nai ía traballar e eu facía traballo de "nai" e de estudante. Non tiña moito divertimento. Aos doce ou trece anos empecei a facer capoeira porque había compañeiros na miña rúa que tamén a facían. Eu a partir dos trece anos xa estaba traballando, axudando a criar meus irmáns e ía á praia vender cousas: xeados, cervexas, sandwichs... Non tiña tempo para correr, brincar, desfrutar da vida.

Ti sempre quixeches chegar a ser mestre de capoeira?
Cando topei coa capoeira percibín que podía facer moitas cousas, e que había xente que podía darme apoio. Os meus compañeiros e o meu mestre dicíanme que podía facer capoeira se estudaba. Estaba super emocionado e estudaba, estudaba, estudaba. Fun considerado como o mellor alumno da clase. A capoeira deume unha amplitude para ver a vida. Eu aínda non era capoeirista e os movementos parecíanme estraños, resultaba complicado pero pouco a pouco funme introducindo. Non ía para ser mestre. Ía a capoeira porque me gustaba e porque me dicían: "Ti es un cidadán e tes deberes e dereitos. A pesar de ser negro e pobre podes estudar e inserirte na sociedade." Empecei a ver a capoeira como unha cultura. Se poñía as pernas ao ar ou cantaba eu facía unha transportación ás miñas orixes e ao meu futuro. Se tiña 20 anos ,tiña que ter unha actitude de persoa de 30 anos.

A capoeira é unha rica expresión cultural que foi desenvolvida no Brasil polos africanos como loita e resistencia ao sistema escravista?
En África, no sur de Angola, existe un pobo chamado Bantu que facía un ritual de casamento, no que unha moza do pobo era ofrecida a outros mozos que facían unha danza sen nome, na que imitaban os movementos dos animais salvaxes, e o mozo que tivese mellor rendemento gañaba a man desa moza preparada para a voda. Era un ritual africano chamado "a danza das cebras" ou do "N´Golo". Coa colonización portuguesa, os africanos foron escravizados. Os colonizadores, cos seus navíos grandes, partiron para África conquistar un pobo que traballaba duro. Aprisionaron os africanos nos navíos en situacións inhumanas e algúns morreron de fame. Os que sobreviviron chegaron a Brasil e algúns deles formaron "quilombos", grupos de persoas para protestar, e esa danza de África utilizouse como arte marcial para defenderse contra o opresor.

Que importancia ten a música na capoeira? Serve como acompañamento e creadora de ambiente? Que é o berimbau?
O berimbau é un instrumento feito de madeira flexible, un arame sacado das rodas dos coches e cunha cabaza aberta xa sacamos un son. En toda roda de capoeira empréganse 8 instrumentos: tres berimbaus, dous pandeiros, un agogo, un reco-reco e un atabaque. Vén a primeira improvisación musical que é un lamento, unha ladaíña e despois vén a resposta, e vén o corrido. A música ten unha importancia fundamental porque incentiva a xente para que solte o seu corpo e se transporte e deixe de lado os problemas que ten na sociedade. Escóitase ese lamento e faise un baile, que ten funcións na mente e no corpo. A Capoeira Angola non se restrinxe a estar nunha roda competitiva para ver quen é máis forte, senón que estás en busca dun entendemento, e competir non importa.

A Capoeira Angola é un diálogo corporal de preguntas e respostas a través da improvisación dos xogadores?
É unha conversa corporal e eu teño que ter a atención en ti e dende o momento en que eu fago unha pregunta teño que ir até o final. Non hai cortes de conversa. Estás moi exposto á xente e parece que todo está combinado pero non é así. É como un xogo de xadrez e as pezas están super marcadas, pero non hai intención de causar dano. Ti fas unha pregunta e o outro faiche unha resposta. Ás veces é unha conversa rápida e baseada na musicalidade. Hai que practicar, convivir e entender a filosofía da capoeira angola.

Como é esa filosofía de vida que tedes os que practicades capoeira?
A Capoeira Angola non é só poñer as pernas para arriba. Importa estudar a capoeira nun sentido filosófico, científico e cultural. Que mentalidade teñen eses mozos que fan capoeira? É unha arte que está aí dende hai moito tempo e quere preservar uns valores éticos, culturais. Estar discutindo capoeira é unha forma de ir pouco a pouco coñecendo a riqueza desa arte. Os mozos hoxe non respectan pais, nais, xente máis vella. Iso é o que eu vía en Francia, Suecia, Italia, Noruega, Estados Unidos...facendo pesquisas entre os mozos e os seus comportamentos. As persoas vellas de Europa non teñen un valor rico como en Brasil. Para os brasileiros, as persoas vellas teñen uns coñecementos e unha sabedoría que nós respectamos e gardamos. A capoeira é ver o outro, valorar o outro, estar dentro da roda e mirar de fronte, e sacar a vergoña de expresarse corporalmente.

Cando viñeches vivir a Galicia como te acolleu esta terra, esta xente?

Vin para Galicia grazas á miña compañeira, que tiña amigos aquí e no primeiro momento os galegos, sendo o pobo que máis emigrou para outros países, mostraban medo cando nós queriamos alugar un piso e cerrábannos as portas. Ao principio foi complicado. Hai xente que nunca sae de Santiago e aquí hai poucos inmigrantes de cor. Pero penso que Santiago é un sitio bo, con xente tranquila e préstase para os intercambios culturais e para facer cousas. Santiago é o sitio adecuado para nós vivir. Salvador de Bahía é moi grande, con moito barullo e cando cheguei a Santiago foi un cambio total. Escoitas unha música altísima en Brasil e de repente chegas a Santiago e non escoitas nada. Foi como un shock. Agora encántame o silencio que hai en Santiago e creo que non habería mellor lugar para vivir.

Como naceu o grupo Zimba de Capoeira Angola
Viaxei por Brasil e en Salvador de Bahía empecei a dar clases. Eramos oito persoas e queriamos poñerlle un nome ao noso grupo para crear unha identidade. Pensamos en varios nomes. Eu tiven un soño. Soñei que eu sería Zimba e puxemos ese nome. Fun a unha tenda de libros sobre culturas e atopei o significado de Zimba: "Deus Supremo dos Cultos Bantus das Divindades Olorun". Quere dicir que a persoa que traballa é seria e traballa moito. Empezamos a dar clases no grupo Zimba e estudar capoeira.


Para ti é importante desenvolver a creatividade, o equilibrio emocional e a afectividade? Ti es unha persoa moi creativa
Se es creativo estás aberto ás posibilidades que veñen a ti e se non es creativo tes as portas da túa vida e da túa casa cerradas. A creatividade é unha expresión natural. Se es creativo sempre vas ser máis feliz, cunha abertura para facer moitas outras cousas. Se eu non fose creativo non faría capoeira e non vería a vida como un desafío. Tento superar os obstáculos dándolle unha "esquivada" á vida. Creo nunha creatividade do diálogo e do sorriso. A través da capoeira sinto que as portas da miña vida están abertas.

Comentários

    Mestre Boca do Rio

    Imagem
    Mestgre boca do rio iniciou a sua trajetoria no forte de santos Antonio No GCAP ( grupo de capoeirfa Angola Pelourinho desde entao treino desde os dias de hoje.    de 1983 vate os dias de hoje. 

    Somos pensadores e neste jeito de ver as coisas nos referimos a um meio de lidar com a arte de forma diferente porque acreditamos que a valorização de valores e procedimentos de resgate da ancestralidade nos remete a guarda coisas que no futuro tem um modo de passar e interagir de forma diferente e mas bem elaborada.  O lado da animação feita pelos dançarinos no remete a um modo de ver e sentir a arte de forma que percebemos que nos manteremos sempre atentos aos princípios éticos e culturais. No entanto percebemos que através do entendimento adquirimos conteúdos pra tentar entender todo o processo que o negro sofreu na época da transformar de povos livres pra povos escravizados.

    Archivos do blog

    Novembro 2021
    Dezembro 2019
    Novembro 2019
    Julho 2019
    Junho 2019
    Fevereiro 2019
    Outubro 2017
    Julho 2017
    Abril 2017
    Outubro 2016
    Abril 2016
    Janeiro 2016
    Novembro 2015
    Março 2015
    Janeiro 2015
    Outubro 2014
    Junho 2014
    Abril 2014
    Dezembro 2013
    Setembro 2013
    Agosto 2013
    Maio 2013
    Março 2013
    Fevereiro 2013
    Fevereiro 2012
    Setembro 2011
    Maio 2011
    Abril 2011
    Dezembro 2010
    Maio 2010
    Abril 2010
    Março 2010
    Fevereiro 2010
    Abril 2009


    A vida nos aprisiona e nos mostras que podemos lutar contra um sistema que nos coloca cada vês mas um sentimento de escravidão. A nossa forca e a vontade de seguir enfrente nos mostra um lado mas positivo que temos pra enfrentar qualquer tipo de opressão ou negação, que estamos sujeitos a estar vivendo. Pois teremos na frente pessoas que lutam ou que lutaram pra que todos tivesse igualdade de ir de vim,de falar, de se defender, de lutar, de se sentir como se humano, e deste povo que eu mesmo faço parte. A escravidão no tempo passado não foi um bom negocio pra ninguém talvez sim pra o sistema que queria ter o controle das coisas todas, mas isso foi apenas uma poeira que voo em um certo momento da vida daqueles que vivenciaram realmente o sofrimento de não ter direito a ser visto como seres humano e suas igualdades eram negadas. Vivenciar a luta contra a opressão a desigualdade social e racial e um dever de todos. Vamos a luta povo que tem no coração a vontade de viver em um mundo mas social com direitos pra todos sem distinção de cor credo ou religião ou nação, sendo digno de valor. E viva um homem que sempre lutou pelos direitos do povo e da vida social e que foi preso humilhado massacrado mas mesmo assim ele nunca deixou de acreditar que um dia isso tudo iria virar historia mas que isso foi real e continua prevalecendo nos tempos de hoje. E lutou tanto que ate chegou a um cargo maioritário de presidente e símbolo de uma nação que neste mundo ainda sente na pele as discriminação por ser negro e sobrevivente deste mundo que viva Nelson Mandela um exemplo de homem que lutou por um democracia mas limpa e social, que Deus e os orixás continuei iluminando os seus caminhos e de vida eterna a este símbolo da negritude e com muitas lágrimas que o mundo e principalmente a África o qual precisou muito dele enquanto monarca patriarca pra que seus otimismo continuassem a ser visto.
    ​
    ​Bem eu venho aqui por meios deste meio de comunicaçao tentar falar um pouco sobre nossas raizes;o mundo nao a cabou na era dos pesquisadores metedorologistas e tambem da era maia.Mas eu veijo que no mundo da capoeiragem esta a cabando algumas coisas como tradicao oralidade e compromisso com os resgates da sincular capoeiragem.Bem na verdade eu estava pensando este tempo e fiquei ainda mas preocupado porque nao estamos querendo forma nova geraçao que nao quer ter comprimisso com a capoeiragem e ainda mas trazendo coisas absurdas como movimento novo o qual nao sou contra a isso mas tudo tem seu momento pra a contecer e na forma que a capoeiragem angolana esta nao veijo este momento pra isso.E sim uma geraçao que vise a imagem da capoeiragem como era antigamente por exemplo voces imaginam que todos os mestres sofreram um ataque brutal da comunidade exploradora e todos os mestres tiveram um final horrivel em relaçao ao reconhecimento dos valores que eles herdaram quando ainda estavam vivos.Poucos os mestres que viveram na favela conseguira se livrar desta situaçao e os que nao conseguiram foram ainda mas explorados;nos tempos de hoje eu veijo treneis, contra mestre e ate mestres que nao viveram e nem querem ter a esperiencia de saber o que é viver em uma favela e pra mim é a onde se aprende toda a maladragem desta capoeiragem a qual esta hoje mas pura de coisas novas e nao tem um valor que os mestres antigos tinham naquela epoca.Hoje as historias dos novos mestres treneis e contra mestres se resumem em abudancia de riquezas centralizadas na miseria que os mestres antigos tiveram.Pra mim pra ser um contra mestres e estar ensinando capoeira Angola tem que no minimo ter vivido no Brasil e aprender um pouco do povo e da sua tradicao e ir viver na favela pra sentir o é ser capoerista de verdade. E nao se resumir em um mundo de flores os quais tem tambem ses problemas nao é completam,ente diferente destes que eu acabei de citar e pensar dique algunsd mestre falam que estao aptos a ensinar e ja pensam que ja esta preparado pra ensinar capoeira estamos formalizando mestres e contra .Olha eu tenho hoje tres treneis e se fosse nos tempos de hoje eu nao formaria tres, talves um e assim mesmo eu estaria ainda pensando se eu estaria fazendo isso.A capoeira e o candomble cada um tem ses segredos e estes segredos estao sendo desvelados de forma aberta de mas,nos tempos antigos nao se sabia tanto teria que esta bastante atento no que voce teria que aprender e hoje ate se formam mestres e contra mestre sem saber falar a ligua da arte
Powered by Create your own unique website with customizable templates.